1) Giriş
25/03/2022 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulan “Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 8.4.2022 tarihinde Mecliste kabul edilerek 7394 no ile yasalaşmış ve 15 nisan 2022 tarih ve 31810 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yasanın teklif aşamasında 1.4.2022 tarihinde konuyla ilgili görüşlerimizi twitter sayfamızda paylaşmıştık.
7394 sayılı Yasa ile Vergi Usul Kanunu’nun Vergi Kaçakçılığı Suçları ve Cezalarını düzenleyen 359 uncu maddesinde önemli bazı değişiklikler yapılmıştır. Bu yazımızda getirilen değişikliklerin ne gibi sonuçlar doğuracağı hususuna ana hatları ile temas etmek istiyoruz:
2) Yaptırım yönünden getirilen değişiklikler
VUK’nun 359 uncu maddesinde değişiklikten önce (a), (b), (c )ve (ç) bentlerinde düzenlenen suç tipleri;
“(a) Vergi kanunlarına göre tutulan veya düzenlenen ve saklanma ve ibraz mecburiyeti bulunan;
1) Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açanlar veya defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydedenler,
2) Defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar,
Hakkında on sekiz aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Varlığı noter tasdik kayıtları veya sair suretlerle sabit olduğu halde, inceleme sırasında vergi incelemesine yetkili kimselere defter ve belgelerin ibraz edilmemesi, bu fıkra hükmünün uygulanmasında gizleme olarak kabul edilir. Gerçek bir muamele veya duruma dayanmakla birlikte bu muamele veya durumu mahiyet veya miktar itibariyle gerçeğe aykırı şekilde yansıtan belge ise, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgedir”;
“(b)Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge, sahte belgedir”;
“(c ) Bu Kanun hükümlerine göre ancak Maliye Bakanlığı ile anlaşması bulunan kişilerin basabileceği belgeleri, Bakanlık ile anlaşması olmadığı halde basanlar veya bilerek kullananlar iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır”;
“( ç) Hazine ve Maliye Bakanlığınca yetkilendirilmediği halde, ödeme kaydedici cihaz mührünü kaldıran, donanım veya yazılımını değiştiren veya yetkilendirilmiş olsun ya da olmasın ödeme kaydedici cihazın hafıza birimlerine, elektronik devre elemanlarına veya harici donanım veya yazılımlarla olan bağlantı sistemine ya da kayıt dışı satışın önlenmesi için kurulan elektronik kontrol ve denetim sistemleri veya ilgili diğer sistemlere fiziksel veya bilişim yoluyla müdahale ederek; gerçekleştirilen satışlara ait mali belge veya bilgilerin cihazda kayıt altına alınmasını engelleyen, cihazda kayıt altına alınan bilgileri değiştiren veya silen, ödeme kaydedici cihaz veya bağlantılı diğer donanım ve sistemler ya da kayıt dışı satışın önlenmesi için kurulan elektronik kontrol ve denetim sistemleri veya ilgili diğer sistemler tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığı veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarına elektronik ortamda iletilmesi gereken belge, bilgi veya verilerin iletilmesini önleyen veya bunların gerçeğe uygun olmayan şekilde iletilmesine sebebiyet verenler üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”
şeklindeydi.
7394 sayılı Kanunla bu suçların unsurları aynı kalmak üzere, yaptırımlarında değişiklik yapılmış ve (a) bendinde düzenlenen suç tipinde on sekiz aydan üç yıla kadar olan cezanın üst sınırı BEŞ yıla, (b), (c )ve (ç) bentlerinde düzenlenen suç tiplerinde ise, üç yıldan beş yıla kadar olan cezanın üst sınırı SEKİZ yıla çıkarılmıştır. Cezanın üst sınırının artırılmış olması, TCK 61/1 kapsamında yaptırımın belirlenmesi aşamasında yargılama konusu olayın özellikleri, fiilin ağırlığı, suçun konusunun önem ve değeri, kasta dayanan kusurun ağırlığı gibi hususlar nazara alınarak alt sınırdan uzaklaşılması gereğine işaret etmektedir. Örneğin, pek çok firma kullanılarak ve sistematik olarak pek çok ay ve takvim yılında fiilin işlenmesi ve ortaya çıkan vergi kaybının büyüklüğü gibi hususların varlığı halinde alt sınırdan uzaklaşılması gündeme gelecektir.